Ổn Áp Là Gì? Chức Năng Và Nguyên Lý Hoạt Động Của Ổn Áp

Bạn đang lo lắng vì điện áp không ổn định ảnh hưởng đến tuổi thọ và hiệu quả hoạt động của các thiết bị điện trong gia đình? Ổn áp là thiết bị điện đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo nguồn điện ổn định, an toàn cho các thiết bị điện. Bài viết này, Điện Châu Á sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về ổn áp là gì, công dụng, phân loại, cách chọn mua và sử dụng hiệu quả.

Ổn áp là gì?

Ổn áp là một thiết bị điện được sử dụng để điều chỉnh và duy trì điện áp đầu ra ổn định, sao cho phù hợp với nhu cầu sử dụng và đáp ứng yêu cầu về điện áp của các thiết bị điện. Chức năng chính của ổn áp là giúp các thiết bị điện hoạt động ổn định và tránh làm giảm tuổi thọ của chúng.

Ổn áp là gì

Tên gọi tiếng Anh của ổn áp là “Voltage stabilizer”. Ngoài việc ổn định điện áp, một số sản phẩm ổn áp còn được trang bị các chức năng bổ sung nhằm tăng cường độ an toàn trong quá trình sử dụng, như bảo vệ quá áp và bảo vệ quá tải.

Trên thực tế, ổn áp giúp duy trì mức điện áp ổn định và bảo vệ các thiết bị điện khỏi sự biến đổi không mong muốn trong điện áp. Điều này đảm bảo rằng các thiết bị điện sẽ hoạt động một cách ổn định và tránh bị hư hỏng do điện áp không ổn định.

Có thể bạn quan tâm: Aptomat Là Gì? Tìm Hiểu Chức Năng, Phân Loại, Cấu Tạo, Nguyên Lý Làm Việc 

Chức năng và nguyên lý hoạt động

Chức năng

Ổn áp gồm có hai chức năng chính:

  • Ổn định điện áp: Ổn áp giữ cho điện áp đầu ra luôn ổn định, không bị biến đổi do sự thay đổi của điện áp đầu vào. Các mô hình ổn áp thông minh còn có khả năng điều chỉnh lượng năng lượng tiêu thụ để tối ưu hiệu suất, đồng thời vẫn đảm bảo điện áp ổn định.
  • Bảo vệ thiết bị điện: Biến đổi thường xuyên trong điện áp đầu vào có thể làm giảm tuổi thọ của các thiết bị điện. Ổn áp giúp giữ cho điện áp đầu ra ổn định, đảm bảo rằng các thiết bị điện hoạt động ổn định và bền bỉ hơn.

Nguyên lý hoạt động

Có nhiều loại ổn áp với nguyên lý hoạt động khác nhau. Dưới đây là một số nguyên lý phổ biến:

Nguyên lý Ưu điểm Nhược điểm
Biến áp và tụ điện Sử dụng biến áp để thay đổi điện áp và tụ điện để lọc nhiễu. Giá thành rẻ, phù hợp với nhu cầu sử dụng cơ bản Hiệu suất thấp, không phù hợp với các thiết bị điện tử nhạy cảm.
Biến áp xung và mạch điện tử Sử dụng biến áp xung để thay đổi điện áp và mạch điện tử để điều khiển hoạt động. Kích thước nhỏ gọn, hiệu suất cao, tiết kiệm điện năng. Giá thành cao hơn so với loại sử dụng biến áp và tụ điện.
Biến áp phối hợp chuyển mạch rơ-le Sử dụng biến áp để thay đổi điện áp và hệ thống rơ-le để chuyển mạch giữa các cuộn dây của biến áp. Ổn định điện áp tốt, giá thành hợp lý. Tốc độ chuyển mạch chậm hơn so với loại sử dụng mạch điện tử.
Biếp áp bù kết hợp biến áp xuyến Sử dụng biến áp bù để điều chỉnh điện áp và biến áp xuyến để tăng cường khả năng cách điện. Phù hợp với khu vực có điện áp không ổn định. Giá thành cao hơn so với các loại khác.
Biến áp xuyến và chổi than Đây là nguyên lý hoạt động phổ biến nhất của ổn áp. Loại này sử dụng biến áp xuyến để thay đổi điện áp và chổi than để lấy điện áp ra trực tiếp.

Cách hoạt động:

  • Khi điện áp đầu ra thấp (hoặc cao), mạch điều khiển sẽ cho mô-tơ quay để điều chỉnh vị trí chổi than.
  • Khi điện áp đầu ra đạt 220V, mô-tơ sẽ dừng lại.
  • Khi mất điện, chổi than tự động trở về vị trí an toàn.
Ổn định điện áp tốt, giá thành tương đối cao. Có thể phát ra tiếng ồn khi hoạt động.

Lựa chọn loại ổn áp phù hợp với nhu cầu sử dụng và ngân sách của bạn. Nếu bạn cần ổn áp cho các thiết bị điện tử nhạy cảm, hãy chọn loại sử dụng biến áp xung và mạch điện tử. Nếu bạn cần ổn áp cho khu vực có điện áp không ổn định, hãy chọn loại sử dụng biến áp bù kết hợp biến áp xuyến.

Xem thêm: MCB Là Gì? Cấu Tạo, Chức Năng, Phân Loại Và Nguyên Lý Hoạt Động Của MCB

Khi nào cần mua ổn áp

Khi nào cần mua ổn áp

Dưới đây là một số trường hợp khi bạn cần sử dụng ổn áp:

  • Nguồn điện yếu và không ổn định: Khi có sự cố xảy ra trên đường dây điện hoặc điện áp nguồn biến đổi không đều, các thiết bị điện trong nhà có thể bị cháy. Điều này gây trở ngại cho việc khởi động và hoạt động của điều hòa không khí, làm lạnh không đạt hiệu quả và chỉ chạy quạt. Trong tình huống này, ổn áp sẽ giúp duy trì điện áp ổn định và bảo vệ các thiết bị.
  • Bảo vệ thiết bị điện: Nếu nhà hàng xóm hoặc các thiết bị khác trong khu vực sử dụng máy hàn, gây chập điện, hoặc làm bóng đèn nhấp nháy liên tục, điều này có thể gây mỏi mắt và rút ngắn tuổi thọ của bóng đèn. Ổn áp giúp bảo vệ thiết bị điện khỏi những sự cố này.
  • Ổn định nguồn điện: Trong giờ cao điểm khi nhiều gia đình sử dụng các thiết bị điện cùng lúc, điện áp có thể yếu. Điều này ảnh hưởng đến việc nấu cơm, làm cho cơm không chín hoặc không chín đều. Nó giúp đảm bảo nguồn điện ổn định trong tình huống này.
  • Sử dụng các thiết bị điện khác: Khi gia đình mua thêm các thiết bị điện như tủ lạnh, máy giặt, điều hòa sử dụng điện áp 100V và không biết cách sử dụng, ổn áp sẽ giúp điều chỉnh điện áp đầu ra phù hợp để các thiết bị này hoạt động đúng cách.

Các bước chọn mua ổn áp

Chọn số pha

Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, bạn có thể lựa chọn giữa ổn áp 1 pha (110V – 220V) hoặc ổn áp 3 pha (200V – 220V – 380V). Ổn áp 1 pha thích hợp cho các thiết bị gia đình hoặc văn phòng, trong khi ổn áp 3 pha dành cho các nhà xưởng và thiết bị điện công nghiệp.

Chọn số pha

Chọn dải điện áp đầu vào

Điện áp đầu vào là khoảng điện áp mà ổn áp có thể nhận vào để chuyển đổi thành điện áp phù hợp ở đầu ra. Để đảm bảo ổn định điện áp đầu ra phù hợp với thiết bị sử dụng, bạn nên chọn ổn áp có dải điện áp đầu vào từ 60V đến 250V.

Chọn dây dẫn điện

Để tránh sụt áp khi máy ổn áp hoạt động dưới tải, bạn cần chọn dây dẫn có tiết diện đủ lớn phù hợp với công suất của máy. Kích thước tiết diện dây dẫn phụ thuộc vào công suất ổn áp và nên được lựa chọn theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Chọn dây dẫn điện

Ví dụ: Nếu bạn muốn mua ổn áp để sử dụng trong gia đình và điện áp đầu vào thường dao động dưới 170V và tổng công suất của các thiết bị bạn muốn sử dụng với ổn áp là 5400W. Thì bạn nên chọn ổn áp 1 pha, dải điện áp đầu vào từ 150V đến 250V và công suất ổn áp là 10 KVA.

Sau khi mua ổn áp, bạn cần lựa chọn dây dẫn có tiết diện đủ lớn để kết nối ổn áp vào lưới điện, đảm bảo máy hoạt động ổn định. Kích thước tiết diện dây dẫn nên được xác định dựa trên hướng dẫn của nhà sản xuất, thông thường khoảng 11.5 mm2 sẽ phù hợp trong trường hợp này.

Tóm lại, khi mua ổn áp, bạn cần thực hiện ba bước chọn số pha, chọn dải điện áp đầu vào và chọn dây dẫn điện, để đảm bảo hiệu quả và an toàn trong việc sử dụng ổn áp.

Xem thêm: MCCB Là Gì? Chức Năng – Cấu Tạo – Nguyên Lý Hoạt Động Của MCCB

Lợi ích khi sử dụng ổn áp

Bảo vệ quá tải, ngắn mạch

Ổn áp giúp bảo vệ thiết bị khỏi quá tải và ngắn mạch. Khi xảy ra tình trạng quá tải hoặc ngắn mạch, ổn áp sẽ tự động ngắt nguồn điện để tránh hỏng hóc và đảm bảo an toàn.

Bảo vệ quá tải, ngắn mạch

Động cơ bền bỉ, đảm bảo điện áp nguồn ra

Chúng còn giữ cho điện áp đầu ra ổn định và phù hợp với thiết bị điện. Điều này giúp bảo vệ động cơ và đảm bảo hoạt động ổn định của các thiết bị trong gia đình.

Chống sốc điện

Còn giúp giảm sốc điện khi khởi động nguồn điện. Việc trễ mạch điện đầu ra trong một khoảng thời gian ngắn giúp điều chỉnh và ổn định điện áp, giảm nguy cơ sốc điện cho thiết bị và người sử dụng.

Chống sốc điện

Cầu dao đảo nguồn

Có thể thay việc sử dụng ổn áp khi nguồn điện áp ổn định, bằng cầu dao đảo nguồn. Điều đó sẽ giúp bạn có thể lấy trực tiếp điện từ nguồn hoặc thông qua ổn áp để sử dụng phù hợp với nhu cầu tại gia đình hoặc doanh nghiệp.

Dải điện áp vào rộng

Dải điện áp vào rộng

Ổn áp có dải điện áp đầu vào rộng, có thể đáp ứng nhu cầu sử dụng của từng hộ gia đình. Điều này giúp đảm bảo ổn áp hoạt động tốt trong các môi trường có điện áp dao động lớn. Dải điện áp đầu vào được chia thành 3 loại:

  • Dải 150V~250V: Dải thường.
  • Dải 90V~250V: Dải rộng.
  • Dải 50V~250V: Dải rất rộng.

Thiết kế nhỏ gọn, có tay cầm

Nó thường có thiết kế nhỏ gọn, dễ dàng lắp đặt và không chiếm quá nhiều diện tích. Ngoài ra, các chỉ số điện trên máy cũng được hiển thị rõ ràng và dễ theo dõi.

Thiết kế nhỏ gọn, có tay cầm

Xem thêm: Contactor Là Gì? Tìm Hiểu Về Cấu Tạo, Chức Năng Và Cách Sử Dụng Contactor

Lưu ý khi chọn mua máy ổn áp

Máy ổn áp đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ các thiết bị điện khỏi sự biến động của điện áp. Chọn mua máy ổn áp phù hợp sẽ giúp gia đình bạn yên tâm sử dụng điện an toàn và hiệu quả.

Xác định nhu cầu sử dụng là bước đầu tiên. Hãy tính toán tổng công suất của các thiết bị điện cần sử dụng ổn áp để lựa chọn loại máy có công suất phù hợp. Việc chọn số pha cũng cần được chú ý để tương thích với hệ thống điện nhà bạn.

Thương hiệu và địa chỉ mua uy tín là yếu tố then chốt đảm bảo chất lượng và chế độ bảo hành. Nên chọn mua sản phẩm của các thương hiệu uy tín, tham khảo đánh giá của người tiêu dùng và lựa chọn cửa hàng uy tín để đảm bảo hàng chính hãng.

Bên cạnh đó, hãy lưu ý đến chế độ bảo hành dài hạn, kích thước phù hợp với vị trí đặt máy và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.

Điện Châu Á hân hạnh là nhà cung cấp thiết bị điện chất lượng cao với dịch vụ tận tâm. Khi mua các thiết bị điện tại Điện Châu Á, bạn sẽ được hưởng nhiều ưu đãi:

  • Cam kết hàng chính hãng 100%.
  • Giá cả cạnh tranh.
  • Chế độ bảo hành dài hạn.
  • Dịch vụ tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật 24/7.

Hãy liên hệ ngay với Điện Châu Á để được tư vấn và chọn mua các thiết bị điện phù hợp nhất cho gia đình bạn!