MCCB Là Gì? Chức Năng – Cấu Tạo – Nguyên Lý Hoạt Động Của MCCB

MCCB là một loại thiết bị được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống, có chức năng bảo vệ các thiết bị điện và mạng điện chung. Vậy MCCB là gì? Có cấu tạo ra sao? Hãy cùng Điện Châu Á tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

MCCB là gì? 

MCCB (Moulded Case Circuit Breaker) hay còn thường được gọi là át khối, aptomat vỏ đúc. MCCB là một loại thiết bị bảo vệ điện thường được dùng cho các điện áp và tần số 50 Hz – 60 Hz. Điểm khác biệt giữa vỏ đúc và bộ ngắt mạch thu nhỏ là MCCB được sản xuất với dòng định mức hiện tại lên đến 2.500 Ampe. Bên cạnh đó, thiết bị này còn được tích hợp với tính năng điều chỉnh chuyến đi. Loại cầu dao khối này còn có khả năng ứng dụng vào thực tế cao hơn so với MCB

MCCB là gì?

Chức năng của aptomat MCCB

MCCB được sử dụng khi có dòng điện từ 63 Ampe trở lên đi qua. Hiện nay, loại thiết bị đóng cắt này được dùng phổ biến trong môi trường công nghiệp. Điển hình như những hệ thống cần chạy máy phát, chạy động cơ lớn…

MCCB được sản xuất để sử dụng cho cách sắp xếp nhiệt độ quá cao hoặc dùng cho tình trạng quá dòng. Khi nhiệt độ của bộ ngắt mạch vỏ đúc có sự thay đổi sẽ xuất hiện quá trình tiếp xúc lưỡng kim mở rộng và co lại.

Khi dòng điện hoạt động bình thường trong hệ thống, tiếp điểm của MCCB sẽ cho phép nguồn điện có thể đi qua. Tuy nhiên, nếu xảy ra tình trạng quá tải thì các liên kết sẽ bắt đầu nóng lên và mở rộng ra để ngắt kết nối mạch ra khỏi nguồn cung cấp. Việc này sẽ giúp bảo vệ các thiết bị điện hoạt động hiệu quả và an toàn khi có sự cố xảy ra.

Cấu tạo MCCB

Cấu tạo của MCCB

MCCB được cấu tạo từ các thành phần chính sau đây:

• Lower Terminal: Đầu nối dưới
• Upper Terminal: Đầu nối trên
• Thermal protection bimetal: Thanh lưỡng kim dùng để bảo vệ nhiệt
• Arc chamber: Buồng dập hồ quang
• Operating Mechanism, Operator: Công tắc đóng ngắt
• Tripping lever: Cần gạt
• Electro-Magnetic protection: Cuộn dây. Cơ cấu bảo vệ điện từ
• Moving contact: Tiếp điểm di động
• Fixed contact: Tiếp điểm cố định
• Cover: Vỏ bảo vệ

Ngoài ra, có thể lắp thêm các phụ kiện dưới đây:

Phụ kiện lắp bên trong

• AX: Tiếp điểm phụ
• AL: Tiếp điểm cảnh báo
• UVT: Bảo vệ thấp áp
• SHT: Cuộn cắt

Phụ kiện lắp bên ngoài

• Miếng che vị trí nối điện
• Bộ chuyển thao tác xoay
• Bộ vận hành bằng mô tơ
• Khóa cần thao tác
• Khóa cơ khí liên động dùng cho 2 CB

Nguyên lý hoạt động 

MCCB dùng thiết bị nhạy cảm với nhiệt độ (yếu tố nhiệt) và thiết bị điện từ nhạy cảm với các dòng điện (yếu tố từ tính) nhằm cung cấp cơ chế ngắt với mục đích cách ly và bảo vệ.

Nguyên lý hoạt động MCCB

Nguyên lý nhiệt: Kiểm soát quá tải của MCCB dựa vào thành phần nhạy cảm với nhiệt độ. Thành phần này chính là một thanh lưỡng kim, hai kim loại giãn nở với những tốc độ khác nhau khi tiếp xúc nhiệt độ cao. Trong môi trường hoạt động bình thường, thanh lưỡng kim cho phép dòng điện đi qua MCCB. Khi dòng điện vượt quá giới hạn cho phép, tiếp xúc lưỡng kim sẽ bắt đầu nóng và bị uốn cong lại vì tốc độ giãn nở nhiệt của 2 chất liệu kim loại khác nhau. Thanh kim loại này sẽ uốn cong đến điểm đẩy cơ học vào thanh ngắt, từ đó tháo các tiếp điểm và khiến mạch điện bị gián đoạn.                                                   

Việc bảo vệ nhiệt của MCCB thông thường sẽ có độ trễ về thời gian nhằm cho phép thời gian quá dòng ngắn, có thể thấy trong một số hoạt động của thiết bị, ví dụ như dòng điện khi khởi động động cơ. Thời gian trễ này cho phép mạch vẫn làm việc bình thường trong những tình huống này mà không bị ngắt.

Nguyên lý điện từ: MCCB hoạt động dựa vào nguyên lý điện từ, chứa một cuộn dây điện từ giúp tạo ra một trường điện từ nhỏ khi có dòng điện chạy qua MCCB. Trong trường hợp hoạt động bình thường, trường điện từ được tạo ra do cuộn dây điện từ là rất nhỏ. Tuy nhiên, khi xảy ra sự cố ngắn mạch trong mạch, một dòng điện lớn sẽ bắt đầu đi qua điện từ. Do đó, sẽ có một trường điện từ mạnh được tạo ra nhằm hút thanh ngắt và mở các tiếp điểm.

Phân loại aptomat MCCB 

Hiện nay trên thị trường có nhiều loại aptomat MCCB được sản xuất với nhiều khả năng ứng dụng khác nhau, nhằm giúp người dùng có thể lựa chọn được thiết bị phù hợp với nhu cầu của mình.

Aptomat MCCB 1P

Aptomat MCCB 1P được ứng dụng nhiều trong các hệ thống điện dân dụng tại các gia đình. Bởi vì nó sở hữu dòng cắt định mức và có điện áp nhỏ. Đây là thiết bị đóng ngắt có nhiệm vụ bảo vệ an toàn cho những thiết bị điện trong quá trình vận hành khi xảy ra sự cố ngắn mạch hay quá tải.

Aptomat MCCB 1P

Aptomat MCCB 2P

Aptomat MCCB 2P cũng được sử dụng phổ biến trong hệ thống điện dân dụng. Thiết bị này có điện áp nằm trong khoảng từ 220v đến 240V và dòng cắt định mức thấp. Thiết bị này được thiết kế nhằm đảm bảo độ bền trong khi sử dụng và giúp bảo vệ an toàn cho con người cũng như nhiều thiết bị điện trong gia đình một cách tốt nhất.

Aptomat MCCB 2P

Aptomat MCCB 3P

Aptomat MCCB 3P gồm có 2 loại: 3 cực và loại 4 cực. Chúng được thiết kế với dạng khối. Aptomat MCCB 3P thường sẽ có dòng điện định mức và dòng cắt lớn.  Thiết bị này thường được sử dụng trong công nghiệp với dải điện áp nằm trong khoảng từ 380V đến 415V.