Kim loại dẫn điện tốt nhất đóng vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp và cuộc sống hàng ngày. Bài viết từ Điện Châu Á sẽ giúp bạn hiểu rõ lý do vì sao kim loại có thể dẫn điện tốt, thứ tự các kim loại dẫn điện từ cao đến thấp, cùng các yếu tố ảnh hưởng đến độ dẫn điện.
Tại sao kim loại dẫn điện tốt nhất?
Kim loại có khả năng dẫn điện tốt nhờ cấu trúc độc đáo của chúng. Trong kim loại, các Electron mang điện tích âm có thể di chuyển tự do, không bị ràng buộc chặt chẽ bởi hạt nhân của nguyên tử. Thay vì quay quanh các nguyên tử tương ứng, các Electron này tạo thành một “biển Electron” xung quanh các ion dương của kim loại.
Sự di chuyển linh hoạt của các Electron tự do trong biển này là nguyên nhân chính giúp kim loại dẫn điện hiệu quả. Mặc dù mỗi kim loại có độ dẫn điện khác nhau, chúng vẫn vượt trội so với phi kim và các hợp chất khác.
Độ dẫn điện là gì?
>>/ Xem thêm: đèn chiếu sáng MPE
Độ dẫn điện là chỉ số thể hiện khả năng của một chất trong việc dẫn truyền dòng điện, tức là mức độ mà nó có thể cho dòng điện đi qua. Thông số này phụ thuộc vào sự hiện diện của các hạt mang điện, gọi là ion trong chất. Các ion có thể mang điện tích âm (-) hoặc dương (+).
Theo định luật Ohm, độ dẫn điện liên quan đến dòng điện và điện trường như sau:
Mật độ dòng điện = Cường độ điện trường x Độ dẫn điện
Ngoài ra, độ dẫn điện cũng là nghịch đảo của điện trở suất và cả hai đều là các đại lượng vô hướng. Đơn vị đo độ dẫn điện thường được tính bằng milliSiemans trên một centimet (mS/cm).
Tại Mỹ, giá trị này thường được biểu thị bằng phần trăm theo tiêu chuẩn IACS (International Annealed Copper Standard). Trong ngành điện, đặc biệt là với các dây dẫn cao thế, độ dẫn điện của dây trần thường được thể hiện bằng phần trăm IACS.
Các kim loại dẫn điện tốt nhất theo thứ tự giảm dần
- Bạc (Ag): Bạc đứng đầu danh sách các kim loại có khả năng dẫn điện tốt nhất. Đây là kim loại màu trắng, mềm, dễ uốn và có độ dẫn điện cao. Tuy nhiên, vì giá thành cao nên bạc ít được sử dụng trong công nghiệp điện mà thường dùng trong đúc tiền, tráng gương và chế tạo trang sức.
- Đồng (Cu): Là kim loại mềm, dẻo và dễ uốn cong, được sử dụng phổ biến nhất làm vật liệu dẫn điện nhờ giá thành hợp lý và khả năng dẫn điện tốt. Nó cũng được dùng trong nhiều lĩnh vực khác như chế tạo đồ gia dụng và sản xuất các hợp chất nhuộm vải.
- Vàng (Au): Vàng có tính dẫn điện tốt, không bị oxy hóa và có độ bền cao, nhưng vì giá trị kinh tế cao nên chủ yếu được dùng trong sản xuất trang sức và trao đổi tiền tệ.
- Nhôm (Al): Đây là kim loại phổ biến với tính dẻo, khả năng chống oxy hóa và nhiệt độ nóng chảy cao. Trong một số trường hợp, nhôm được sử dụng làm dây dẫn điện, nhưng chủ yếu được ứng dụng trong các công trình kiến trúc.
- Natri (Na): Natri là kim loại rất mềm, có thể cắt bằng dao và là thành phần chính của muối ăn. Nó cũng được dùng để chế tạo đèn hơi và các sản phẩm hóa học như xà phòng và chất bôi trơn.
- Wolfram (W): Kim loại cứng và giòn, nổi tiếng với khả năng chịu nhiệt cao. Ứng dụng chủ yếu của Wolfram là làm dây tóc trong bóng đèn sợi đốt và các thiết bị sưởi.
- Đồng thau (CuZn): Hợp kim của đồng và kẽm, có độ sáng bóng và được dùng để chế tạo nhạc cụ, đồ trang sức và các sản phẩm khác như đầu đạn súng.
- Sắt (Fe): Một kim loại phổ biến với đặc tính cứng và rắn chắc, được sử dụng rộng rãi trong xây dựng và chế tạo công cụ, đồ gia dụng.
- Crôm (Cr): Kim loại giòn, cứng và khó nóng chảy, nổi bật với khả năng chống trầy xước và được dùng nhiều trong các ngành công nghiệp như sản xuất phụ gia cho xăng và làm lớp phủ bảo vệ bề mặt.
- Chì (Pb): Kim loại mềm nhưng có trọng lượng lớn và độc hại. Nó chủ yếu được dùng để sản xuất ắc quy và tấm chắn phóng xạ.
>>>/ Tham khảo thêm về: Thiết bị đóng cắt mcb mitsubishi
Các yếu tố ảnh hưởng đến độ dẫn điện của kim loại
Độ dẫn điện của kim loại chịu tác động bởi một số yếu tố chính sau:
- Nhiệt độ: Khi nhiệt độ tăng, các electron tự do trong kim loại bị cản trở bởi sự dao động mạnh hơn của các cation, làm giảm khả năng dẫn điện. Một số vật liệu có thể trở thành chất siêu dẫn ở nhiệt độ rất thấp.
- Tạp chất: Kim loại chứa nhiều tạp chất sẽ có độ dẫn điện kém hơn, do các tạp chất làm gián đoạn dòng chuyển động của electron.
- Hình dạng và kích thước: Kim loại dày hơn sẽ dẫn điện tốt hơn so với kim loại mỏng nếu có cùng chiều dài và kích thước. Ngược lại, nếu cùng độ dày, miếng kim loại dài hơn sẽ dẫn điện kém hơn miếng ngắn.
Mỗi kim loại có độ dẫn điện khác nhau do mật độ electron tự do trong cấu trúc của chúng không giống nhau.
Tóm lại, bài viết đã giải thích tại sao kim loại dẫn điện tốt có các yếu tố ảnh hưởng nào và các kim loại dẫn điện tốt nhất theo thứ tự giảm dần. Để biết thêm chi tiết về các kiến thức về điện lực, bạn hãy truy cập vào Điện Châu Á để tìm hiểu thêm!