Terminal hay terminal block đang được ứng dụng rất nhiều trong ngành công nghiệp điện. Vậy terminal trong điện là gì, nó có những loại nào và làm sao để lựa chọn loại terminal phù hợp. Hãy cùng Điện Châu Á tìm hiểu thêm qua bài viết sau đây nhé!
Terminal trong điện là gì?
Terminal trong điện hay còn gọi là terminal block (cầu đấu) là tập hợp của hai hay nhiều hơn những điểm kết nối và có thể đấu nối các dây điện với nhau thông qua các điểm này. Một tập hợp nhiều cầu đấu có thể kết hợp lại thành một khối duy nhất, giữa các cầu đấu sẽ được cách điện với nhau.
Hiểu đơn giản thì đây là thiết bị hữu ích để kết nối các đầu dây điện với nhau. Sử dụng cầu đấu là cách khôn ngoan để bảo đảm an toàn, dễ sắp xếp có trật tự. Các loại cầu đấu dễ sử dụng, được thiết kế chắc chắn để dễ dàng giữ, kết nối các đầu dây điện lại với nhau một cách đơn giản, nhanh chóng và hiệu quả.
Cấu tạo
Vì chức năng chính của terminal là kết nối các đầu dây điện và đảm bảo an toàn. Do đó các bộ phận vỏ, lớp bảo vệ thường làm bằng các vật liệu cách điện, chịu nhiệt như nhựa, gốm,… Các bộ phận tiếp xúc với đầu dây dùng để kết nối và truyền dẫn nên thường được làm bằng hợp kim, đồng, có tính truyền dẫn cao và chống ăn mòn.
Những lưu ý khi sử dụng terminal
- Vị trí đặt cầu đấu cần gắn kết chặt chẽ, ổn định, tránh xa các nơi ẩm ướt.
- Độ dài mỗi đầu dây cần kết nối tối thiểu 1.5 cm.
- Cố định các đầu dây trần đưa vào các đầu nối kim loại một cách chắc chắn, đảm bảo sao cho các đầu dây trần không nằm ngoài phạm vi cách điện của terminal.
Các loại terminal
Loại cố định và loại có thể mở rộng
- Terminal loại cố định
Terminal hay cầu đấu loại cố định là loại cầu đấu có tổng số lượng các mắt nối được cố định lại trong một khối đồng nhất. Loại terminal này có ưu điểm là rất chắc chắn, có thể gá trực tiếp vào tủ. Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là linh hoạt kém, chiếm diện tích bề mặt lớn.
- Terminal loại có thể mở rộng
Terminal có thể mở rộng được thiết kế có các mắt nối riêng lẻ, có thể lắp ghép các mắt nối này lại để tạo thành một khối hoàn chỉnh với số lượng mắt nối tùy chọn. Ưu điểm của nó là rất linh hoạt, tiết kiệm không gian. Nhược điểm là cần có giá đỡ (rail) để có thể lắp đặt, sắp xếp, nó được gá gián tiếp qua giá đỡ vào tủ và có giá thành cao hơn so với loại cố định.
Phân loại theo số tầng
- Cầu đấu dây một tầng:
Hay còn gọi là cầu đấu đơn. Đây là loại terminal cơ bản nhất để nối 2 đầu dây lại với nhau. Vì chỉ có một tầng nên trên terminal sẽ có 2 đầu kẹp dây và một thanh dẫn điện.
- Cầu đấu dây hai tầng:
Loại terminal này có thêm một tầng đấu nối nữa chồng lên tầng đấu đầu tiên. Nó được xếp tầng để tiết kiệm diện tích.
- Cầu đấu dây ba tầng:
Cũng giống như cầu đấu đôi, cầu đấu dây ba tầng có thêm một tầng đấu dây nằm trên cùng. Cầu đấu đa tầng giúp nhiều kết nối được thực hiện trong cùng một khối duy nhất.
Phân loại qua công nghệ
- Công nghệ lò xo
Công nghệ lò xo cho phép đưa trực tiếp các đầu dây vào điểm kết nối và giữ cố định tự động bằng cách sử dụng lực đẩy của lò xo, nó nhanh hơn 50% so với công nghệ kẹp vít tiêu chuẩn.
- Công nghệ kẹp vít (hay Screw clamp technology)
Công nghệ này được dùng cho các vị trí đấu nối ở trong môi trường rung, chấn động hoặc cần kéo cáp. Có thể dùng nhiều hơn một đầu dây dẫn trên mỗi điểm kẹp nên có thể không cần mở rộng trong tủ điện.
Công nghệ giắc cắm (hay Pluggable technology)
Công nghệ này cho phép điểm kết nối “cắm và giữ”. Nó giúp tiết kiệm năng suất đấu dây và tối ưu hóa hệ thống dây dẫn.
Phân loại theo loại thiết bị, chức năng
- Terminal tiếp địa:
Loại này có hình dạng tương tự terminal đơn hay cầu đấu đơn. Nó khác ở chỗ thanh dẫn điện được dẫn xuống kết nối trực tiếp với thanh ray DIN rail mà cầu đấu đang được gắn. Cầu đấu tiếp địa thường được sơn màu vàng-xanh để dễ phân biệt so với các cầu đấu khác.
- Cầu đấu nối chì:
Nó cũng tương tự như loại cầu đấu đơn nhưng thanh dẫn điện được thay bằng một cầu chì nhỏ. Điều này giúp tăng tính bảo vệ khi có sự cố chập tại thiết bị trường.
- Cầu đấu nối cho cặp nhiệt điện (TC):
Loại cầu đấu này được dùng nhiều ở các tủ junction box. Nó dùng để đấu nối giữa cặp nhiệt điện về bộ chuyển đổi transmitter.
- Cầu đấu nối có cách ly:
Loại terminal block này giúp ngắt kết nối dây dễ dàng hơn, chỉ cần nhấc cần gạt hoặc công tắc cầu dao. Đây là loại cầu nối hữu ích nhất hiện nay. Đặc biệt là khi cần cô lập tín hiệu. Thay vì phải tháo dây khi cô lập thì chỉ cần đẩy thanh cách ly ra là xong. Trong các terminal đơn, thanh dẫn điện sẽ nối trực tiếp từ tiếp điểm này sang tiếp điểm kia. Trong cầu nối có cách ly, thanh dẫn không phải là một khối liền mà được thiết kế xen giữa bởi cần gạt. Khi cần cô lập tín hiệu có thể dùng cần gạt này để ngắt và kết nối không cần tháo dây. Loại cầu đấu này còn có tên gọi khác là khối chuyển mạch.
- Cầu đấu phân phối nguồn động lực:
Nó được dùng trong phân phối năng lượng điện. Về cơ bản thì nó giống hệt cầu đấu thông thường. Tuy nhiên trong trường hợp lượng điện cần chuyển qua khá lớn nên kích thước của nó cũng lớn theo để đảm bảo thiết bị không bị nóng.
Lựa chọn loại cầu đấu phù hợp
Yêu cầu dòng điện
Những yêu cầu về dòng điện là yếu tố quan trọng nhất cần được chú trọng vì nếu sử dụng dòng điện quá sức chịu của cầu đấu có thể làm cầu đấu nhanh chóng bị hỏng. Khi mua cầu đấu bạn hãy chắc chắn rằng cầu đấu bạn mua có thể chịu được dòng điện mà bạn dự kiến sử dụng cộng thêm 50% nữa. Chẳng hạn, nếu dòng điện dự kiến là 2A, thì nên mua cầu đấu chịu được dòng điện 3A.
Yêu cầu điện áp
Nếu như điện áp quá cao so với cầu đấu thì có thể gây ra sự cố rò rỉ dòng điện giữa các khối đấu nối liền kề. Thế nhưng các yêu cầu về điện áp cao thường rất hiếm có trong thiết kế, vì vậy mà việc xem xét điện áp thường bị bỏ qua đối với điện áp dưới 100 V. Tuy nhiên, yếu tố này vẫn rất quan trọng và phải được kiểm tra cẩn thận trước khi chọn cầu đấu.
Loại dây sử dụng
Mỗi một loại dây đều có những ưu điểm, nhược điểm riêng. Chẳng hạn, khi chọn terminal cho cáp bạn phải biết được kích thước của cáp để xem nó có phù hợp với kích thước của terminal không? Nó là lõi đơn hay đa lõi? Dây có nhiều lõi hoạt động tốt trong các đầu nối vít, trong khi dây một lõi hoạt động tốt trong các đầu nối đẩy.
Độ bền cơ học và môi trường
Một số thiết bị đầu cuối có thể mạnh về mặt cơ học và có thể xử lý dòng điện cường độ cao, nhưng khi kết nối được sử dụng trong môi trường gần biển thì không khí mặn sẽ gây bất lợi cho những tiếp điểm kim loại. Môi trường cũng dễ bị ảnh hưởng bởi dải nhiệt độ cao hoặc thường xảy ra rung động cơ học, nó làm cho các đầu vít không được chắc chắn.
Ứng dụng của terminal trong điện là gì?
Tính năng chính của cầu đấu là kết nối các đầu dây điện với nhau để chúng liền mạch. Do đó cầu đấu được ứng dụng trong hầu hết các ngành và lĩnh vực liên quan đến điện (nhất là trong tủ điện và các hệ thống sử dụng dây dẫn điện).
Hy vọng qua bài viết này từ Điện Châu Á, bạn đã có những thông tin hữu ích để trả lời câu hỏi terminal trong điện là gì, biết về các loại terminal và lựa chọn loại terminal phù hợp với nhu cầu của mình. Quý khách có thể tham khảo sản phẩm terminal của Điện Châu Á TẠI ĐÂY! Và xem thêm các loại phụ kiện tủ điện
