Tủ bảng điện là gì và chức năng của nó ra sao? Nếu bạn đang tìm kiếm câu trả lời cho những câu hỏi trên thì bài viết này chính là dành cho bạn. Hãy cùng Điện Châu Á khám phá ngay những thông tin cần biết về tủ bảng điện.
1. Tủ bảng điện là gì?
Tủ bảng điện là một bộ phận thiết yếu dùng để đựng và bảo vệ các thành phần thiết bị điện như cầu dao tự động, công tắc, ổ cắm và các thiết bị điều khiển khác. Tủ bảng điện có thể được sử dụng trong cả hệ thống điện gia đình và công nghiệp, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và phân phối điện một cách hiệu quả.
Chất liệu phổ biến để chế tạo tủ bảng điện bao gồm thép tấm, tôn hoặc vật liệu composite. Bề mặt ngoài của tủ thường được phủ lớp sơn tĩnh điện, nhằm tăng cường an toàn cho người sử dụng trong suốt quá trình vận hành. Tủ bảng điện được ứng dụng phổ biến tại nhiều công trình công cộng như trường học, khu dân cư, cơ sở y tế, các khu thương mại lớn, v.v.
Tủ bảng điện là thiết bị quan trọng trong nhiều lĩnh vực
Cấu tạo của một tủ bảng điện thông thường gồm các thành phần chính sau:
- Khung tủ: Đây là bộ phận nền tảng của tủ bảng điện, bao gồm các yếu tố cấu trúc cơ khí như khung sườn, cửa tủ, bản lề, cơ cấu khóa, v.v.
- Bảng điều khiển: Thành phần này tập hợp các thiết bị như công tắc, nút nhấn, đèn tín hiệu, chiết áp, các bảng mạch điện tử, v.v.
- Phần điện: Bao gồm các thiết bị liên quan đến điện như máy biến áp, máy phát điện, bộ biến tần, v.v.
- Phần khởi động: Chứa các thiết bị khởi động như dao cách ly, cầu dao tự động, khởi động từ, v.v.
Tham khảo: Quy trình bảo trì hệ thống điện là gì?
2. Phân loại tủ bảng điện
2.1. Phân loại theo chức năng
- Tủ điện phân phối chính (MSB, DB): Có nhiệm vụ cấp điện tổng cho toàn bộ công trình hoặc cho từng khu vực, từng tầng.
- Tủ điện điều khiển trung tâm (MCC): Dùng để quản lý hoạt động của các động cơ, máy móc trong dây chuyền sản xuất.
- Tủ điện tự động chuyển nguồn (ATS): Tự động chuyển đổi nguồn điện từ lưới sang nguồn dự phòng (máy phát) khi xảy ra sự cố mất điện lưới.
- Tủ điện cho hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC): Chịu trách nhiệm điều khiển hệ thống bơm chữa cháy.
- Tủ điện điều khiển chiếu sáng: Quản lý hoạt động của hệ thống đèn chiếu sáng công cộng.
- Tủ tụ bù: Giúp bù công suất phản kháng, nâng cao hệ số công suất, thường được áp dụng cho các tải có công suất tiêu thụ lớn.
- Tủ viễn thông – tủ rack: Được sử dụng để cha và lắp đặt các thiết bị mạng, viễn thông.
Tủ điện phân phối chính MSB
2.2. Phân loại theo môi trường làm việc và nhu cầu thực tế
- Tủ bảng điện hở
- Tủ bảng điện một cánh
- Tủ bảng điện một cánh có mặt che thiết bị
- Tủ bảng điện hai cánh
- Tủ bảng điện trong nhà
- Tủ bảng điện ngoài trời
- Tủ bảng điện kín nước
- Tủ bảng điện có khung
- Tủ bảng điện không có khung
Tủ điện trong nhà
2.3. Phân loại theo dạng form
- Tủ bảng điện dạng form 1: không có vách ngăn giữa 3 bộ phận (I), (B) và (O)
- Tủ bảng điện dạng form 2: gồm 2 loại 2a và 2b : có vách ngăn giữa 3 bộ phận (I), (B) và (O)
- Tủ bảng điện dạng form 3: gồm 2 loại 3a và 3b: cấu tạo như tủ bảng điện dạng form 2 và có thêm vách ngăn giữa các thiết bị đóng cắt (I1), (I2) , (I3)….
- Tủ bảng điện dạng form 4: gồm 2 loại 4a và 4b: cấu tạo giống như tủ bảng điện dạng form 3 và có thêm vách ngăn giữa các đầu ra dây (O1), (O2) , (O3),….
- Form 4a (types 1, 2 and 3) and 4b (types 4, 5, 6, 7)
Lưu ý: Tủ bảng điện dạng form 1 và 2 thường là tủ bảng điện hở; dạng form 3 hoặc 4 sử dụng cho các tủ bảng điện kín nhiều ngăn cách ly độc lập.
3. Vai trò và ứng dụng thực tế của tủ
Việc sử dụng tủ bảng điện mang lại nhiều ưu điểm:
- Nâng cao tính an toàn: Đảm bảo an toàn cho hệ thống điện và người dùng khỏi các rủi ro do sự cố điện gây ra.
- Giảm thiểu chi phí bảo dưỡng: Tủ điện giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa và bảo trì hệ thống điện nhờ khả năng bảo vệ hiệu quả.
- Tối ưu hóa hoạt động: Hỗ trợ hệ thống điện vận hành ổn định, đảm bảo nguồn điện liên tục cho các thiết bị.
Với những ưu điểm trên, tủ bảng điện được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực, bao gồm:
- Hộ gia đình: Dùng để bảo vệ và phân phối điện cho các thiết bị trong nhà ở.
- Khu vực sản xuất: Tủ điện công nghiệp hỗ trợ điều khiển và bảo vệ các dây chuyền máy móc quy mô lớn.
- Các công trình thương mại: Phục vụ hệ thống điện cho các cao ốc văn phòng, khách sạn, khu mua sắm.
Xem thêm: Những sự cố tủ bảng điện hay gặp
4. Chức năng của tủ bảng điện
Tủ bảng điện có nhiều chức năng quan trọng, bao gồm:
- Phân chia năng lượng: Tủ bảng điện có nhiệm vụ chia nguồn điện tổng thành nhiều nhánh nhỏ hơn, từ đó cung cấp năng lượng cho từng khu vực cụ thể của tòa nhà hoặc nhà máy.
- Bảo vệ mạch điện: Chúng giúp bảo vệ các linh kiện bên trong khỏi các tình huống bất thường như quá tải dòng điện, đoản mạch, từ đó hạn chế hư hỏng và phòng ngừa nguy cơ hỏa hoạn.
- Quản lý vận hành thiết bị: Tủ bảng điện đảm nhận vai trò điều khiển các thiết bị điện, bao gồm các thao tác cơ bản như bật/tắt cho đến các chức năng nâng cao như điều chỉnh tốc độ động cơ hay tự động chuyển đổi nguồn điện dự phòng.
- Tổ chức kết nối và gắn đặt: Tủ đóng vai trò là điểm tập trung để kết nối toàn bộ hệ thống dây dẫn và lắp đặt các thiết bị đóng cắt, điều khiển, đo lường một cách khoa học và ngăn nắp.
- Nâng cao an toàn sử dụng: Vỏ tủ được chế tạo từ vật liệu bền bỉ, thường phủ lớp sơn tĩnh điện, giúp ngăn cách người dùng với các bộ phận mang điện bên trong, giảm thiểu rủi ro tai nạn.
- Tăng cường tính tiện lợi: Sự hiện diện của tủ bảng điện giúp quá trình vận hành, bảo dưỡng và sửa chữa hệ thống điện trở nên đơn giản và an toàn hơn.
Tủ bảng điện cung cấp nhiều chức năng quan trọng
Tủ bảng điện là một bộ phận thiết yếu trong mọi mạng lưới điện, giữ vai trò then chốt trong việc bảo vệ và phân luồng dòng điện. Quyết định và lắp đặt tủ bảng điện phù hợp sẽ góp phần mang lại sự an toàn và tối ưu hóa hoạt động cho hệ thống điện. Điện Châu Á mong rằng qua bài viết này, quý khách đã có thêm kiến thức hữu ích về khái niệm tủ bảng điện là gì, phân loại cũng như chức năng thực tế trong đời sống.
