Việc lắp tụ bù có tiết kiệm điện không là mối quan tâm của nhiều người. Hiện nay, nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng cao, kéo theo đó là sự tìm hiểu và quan tâm của mọi người đối với các thiết bị tiết kiệm điện hoặc có khả năng hỗ trợ tiết kiệm điện. Hãy cùng Điện Châu Á khám phá qua bài viết dưới đây.
1. Lắp tụ bù có tiết kiệm điện không?
Câu trả lời là không. Tụ bù không làm giảm lượng điện năng tiêu thụ, nhưng lại giúp giảm thiểu chi phí tiền điện phải thanh toán hàng tháng.
Theo nhận định của PGS. Nguyễn Văn Liễn (Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội) và TS. Nguyễn Văn Khải: Không có bất kỳ thiết bị nào có thể “tiết kiệm điện” theo đúng nghĩa là làm giảm lượng điện năng tiêu thụ mà vẫn đảm bảo hiệu quả công việc tương đương. Lượng điện năng đầu vào bao nhiêu thì lượng điện năng đầu ra (dưới các dạng nhiệt, ánh sáng, cơ năng,…) cũng phải tương ứng bấy nhiêu – điều này tuân thủ theo nguyên lý bảo toàn năng lượng.
Do đó, tụ bù dù không có khả năng làm giảm lượng điện năng thực tế mà thiết bị sử dụng.
Lắp đặt tụ bù có thể tiết kiệm được một số tiền điện
Mặc dù không làm giảm lượng điện năng tiêu thụ, tụ bù lại góp phần giảm chi phí tiền điện bằng cách cải thiện hệ số công suất (cosφ) trong hệ thống điện.
Tại các cơ sở sản xuất, xí nghiệp hay các công trình có nhiều thiết bị tiêu thụ điện năng lớn như động cơ, máy bơm, máy hàn, hệ thống sẽ phát sinh công suất phản kháng (Q). Đây là nguồn năng lượng không tạo ra công việc hữu ích nhưng lại gây tải cho đường dây truyền tải và máy biến áp.
Tụ bù có vai trò bù đắp phần công suất phản kháng này, giúp duy trì hệ số công suất ở mức ≥ 0.9, từ đó mang lại các lợi ích sau:
- Tránh bị ngành điện phạt tiền.
- Giảm thiểu tổn thất điện năng trên đường dây truyền tải.
- Nâng cao hiệu quả của quá trình truyền tải điện.
- Giảm chi phí đầu tư cho các thiết bị điện (như dây dẫn, máy biến áp, cầu dao…).
Xem thêm: Tụ bù là gì? Tìm hiểu cấu tạo, phân loại và ứng dụng
2. Lợi ích của việc lắp đặt tụ bù
Tụ bù là một thiết bị quen thuộc trong các hệ thống điện công nghiệp, có vai trò quan trọng giúp nâng cao hệ số công suất (cosφ) và tối ưu hiệu quả sử dụng điện năng. Việc lắp đặt tụ bù mang lại nhiều lợi ích thiết thực cả về kỹ thuật lẫn kinh tế cho doanh nghiệp, cụ thể như sau:
2.1. Giảm chi phí tiền điện hàng tháng
Khi hệ số công suất cosφ thấp hơn 0.9, các đơn vị sử dụng điện sẽ bị EVN tính thêm phụ phí công suất phản kháng. Việc lắp đặt tụ bù giúp nâng hệ số cosφ ≥ 0.9, từ đó loại bỏ hoàn toàn khoản tiền phạt, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí tiền điện hàng tháng.
Tùy theo quy mô và đặc tính phụ tải, doanh nghiệp có thể tiết kiệm từ 10 – 30% chi phí điện năng.
2.2. Giảm tổn thất điện năng trên đường dây
Tụ bù giảm dòng điện phản kháng trong mạch, giúp dòng điện truyền tải ổn định và nhỏ hơn. Nhờ đó, tổn thất điện năng trên dây dẫn, máy biến áp và thiết bị đóng cắt được giảm xuống đáng kể, nâng cao tuổi thọ toàn hệ thống.
2.3. Nâng cao hiệu suất sử dụng thiết bị điện
Khi hệ số cosφ tăng, hiệu suất hoạt động của động cơ, máy biến áp và thiết bị điện khác được cải thiện rõ rệt. Hệ thống điện vận hành êm hơn, ổn định hơn, giảm hiện tượng sụt áp, quá tải, hoặc cháy hỏng thiết bị.
2.4. Tối ưu hóa đầu tư hạ tầng điện
Nhờ giảm dòng điện tải, doanh nghiệp có thể sử dụng dây dẫn, cầu dao và máy biến áp có công suất nhỏ hơn mà vẫn đáp ứng nhu cầu vận hành. Điều này giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu khi mở rộng hoặc xây mới hệ thống điện.
2.5. Góp phần bảo vệ môi trường
Khi hệ thống điện hoạt động hiệu quả, lượng điện tiêu thụ thực tế giảm đi, đồng nghĩa với việc giảm lượng điện năng cần sản xuất từ các nhà máy nhiệt điện, giúp cắt giảm phát thải CO₂ và bảo vệ môi trường.
Tụ bù mang lại nhiều lợi ích quan trọng
Xem ngay: Có nên sử dụng tụ bù cho hộ gia đình? Lợi ích và lưu ý lắp đặt
3. Những giải pháp tiết kiệm điện khác ngoài lắp tụ bù
3.1. Giảm hao phí trên đường dây truyền tải
- Thiết kế đường dây điện ngắn nhất có thể để giảm tổn thất năng lượng.
- Sử dụng dây dẫn có tiết diện lớn, điện trở nhỏ, vật liệu dẫn điện tốt (như đồng chất lượng cao).
- Cân đối giữa chi phí đầu tư và hiệu quả tiết kiệm điện.
3.2. Dùng thiết bị có hiệu suất cao
- Lựa chọn thiết bị điện, động cơ, đèn chiếu sáng có hiệu suất chuyển đổi năng lượng cao (càng nhiều điện năng biến thành năng lượng hữu ích càng tốt).
- Ưu tiên chấn lưu điện tử thay cho chấn lưu sắt từ trong đèn huỳnh quang — giúp tăng cosφ lên đến 0.99, giảm lãng phí điện năng.
3.3. Tối ưu quá trình vận hành thiết bị
- Tập trung sử dụng thiết bị trong cùng một thời điểm để tránh khởi động nhiều lần vì khởi động tiêu tốn nhiều điện năng.
- Giảm thời gian máy chạy không tải, đảm bảo động cơ hoạt động ở trạng thái hiệu quả nhất.
- Bảo trì định kỳ để giảm ma sát, hao tổn năng lượng trong quá trình hoạt động.
3.4. Ổn định nguồn điện để hạn chế hao phí
- Duy trì hiệu điện thế lưới điện ổn định, giảm nhu cầu sử dụng các thiết bị ổn áp tốn điện.
- Ở quy mô hộ gia đình, có thể hạn chế dùng ổn áp riêng lẻ cho từng thiết bị nếu điện lưới ổn định.
3.6. Tránh sử dụng “thiết bị tiết kiệm điện” trôi nổi
- Nhiều sản phẩm gắn mác “máy tiết kiệm điện” thực chất chỉ là bóng đèn báo và điện trở, không có tác dụng tiết kiệm điện thực sự.
- Không nên tin vào các “mẹo” làm công tơ quay chậm — vì đó có thể là hành vi lừa đảo hoặc vi phạm pháp luật.
Tham khảo: Hướng dẫn cách kiểm tra tụ bù đảm bảo an toàn điện
Hy vọng rằng nội dung bài viết sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc liệu lắp đặt tụ bù có tiết kiệm điện không? Việc lắp đặt tụ bù không giúp giảm lượng điện tiêu thụ thực tế, nhưng giúp tiết kiệm chi phí tiền điện, nâng cao hiệu suất vận hành và tối ưu hệ thống điện tổng thể.
Nếu bạn cần tư vấn giải pháp lắp đặt tụ bù, vui lòng liên hệ với Điện Châu Á – 0918 39 30 93 để được giải đáp chi tiết nhất!
