Rò điện là một trong những nguyên nhân gây nguy hiểm tiềm ẩn cho người dùng và làm hao tổn điện năng không cần thiết, khiến hóa đơn tiền điện tăng cao mà bạn không hề hay biết. Nếu bạn đang gặp hiện tượng “điện bị rò”, hoặc đơn giản là muốn chủ động phòng tránh, bài viết dưới đây Điện Châu Á sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân – cách kiểm tra rò rỉ điện trong nhà, đơn giản và hiệu quả.
Nguyên nhân gây rò rỉ điện trong nhà?
Tình trạng này khá phổ biến, nhất là ở những ngôi nhà có hệ thống điện đã cũ – nơi lớp vỏ cách điện bị hư hỏng hoặc đường dây không được lắp đặt đúng cách. Thậm chí, một thiết bị điện cũ bị hỏng cũng có thể gây ra rò điện.
Điều quan trọng đầu tiên bạn cần kiểm tra không phải là rò điện ở đâu, mà là hệ thống nối đất trong nhà có hoạt động tốt không. Nếu hệ thống nối đất không đảm bảo, dòng điện rò sẽ truyền qua cơ thể bạn khi chạm vào thiết bị – rất nguy hiểm.
Đó là lý do bạn không nên tự kiểm tra nếu không có kiến thức chuyên môn về điện. Hãy gọi thợ điện hoặc chuyên gia – họ có thiết bị và kinh nghiệm để kiểm tra rò điện một cách an toàn và hiệu quả.
Một dấu hiệu khác có thể cho thấy nhà bạn bị rò điện là hóa đơn tiền điện tăng bất thường.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến điều này:
- Một thiết bị điện có thể đang bị hư và âm thầm tiêu thụ điện.
- Dòng điện có thể đang bị rò xuống đất qua một điểm tiếp xúc kém.
- Hoặc nhà bạn đang có nhiều thiết bị “ngốn điện ngầm” – ví dụ như tivi, máy tính, cục sạc… vẫn âm thầm tiêu thụ điện ngay cả khi đã tắt.
Cách khắc phục ban đầu tại nhà:
- Bạn có thể tự kiểm tra các điểm rò điện lớn bằng cách tắt từng cầu dao một rồi quan sát đồng hồ điện.
- Với các thiết bị tiêu thụ điện ngầm, bạn nên dùng thiết bị đo mức tiêu thụ điện tại ổ cắm để xác định xem thiết bị nào đang dùng điện dù không hoạt động.
Hướng dẫn cách kiểm tra rò rỉ điện trong nhà
Bạn có thể thực hiện một bài kiểm tra cơ bản như sau:
Bước 1: Tắt mọi thiết bị điện trong nhà
- Rút phích cắm toàn bộ thiết bị, kể cả tủ lạnh, máy giặt, máy lạnh, lò vi sóng…
- Đừng lo, tủ lạnh nếu tắt vài phút sẽ không ảnh hưởng đến thực phẩm.
Bước 2: Quan sát đồng hồ điện
- Nếu nhà bạn dùng đồng hồ điện cơ (loại có bánh xe quay):
- Quan sát xem bánh xe có còn quay không.
- Nếu vẫn quay dù đã tắt hết thiết bị, rất có thể đang bị rò điện.
- Nếu là đồng hồ điện tử hiện đại (chạy bằng số):
- Ghi lại chỉ số trên đồng hồ, sau đó đợi khoảng 30 phút.
- Nếu chỉ số vẫn tăng → có dòng điện rò rỉ.
Cách xác định vị trí rò điện
Nếu phát hiện có rò rỉ điện, bạn có thể thử tìm ra vị trí hoặc thiết bị đang bị rò bằng cách:
Bước 1: Tắt cầu dao tổng
- Quan sát đồng hồ điện:
- Nếu đồng hồ vẫn quay → rò rỉ nằm giữa đồng hồ và bảng điện chính → phải gọi thợ ngay.
Bước 2: Bật lại cầu dao tổng
- Nhưng giữ tất cả thiết bị điện trong nhà ở trạng thái tắt và rút phích.
Bước 3: Bật từng cầu dao nhánh một
- Sau mỗi lần bật, quan sát đồng hồ:
- Nếu đồng hồ bắt đầu quay sau khi bật cầu dao nào đó, bạn đã khoanh vùng được khu vực có vấn đề.
Bước 4: Kiểm tra ổ cắm, thiết bị trong nhánh đó
- Xác định cụ thể thiết bị nào đang gây rò rỉ bằng cách lần lượt cắm lại từng thiết bị và theo dõi đồng hồ điện.
Lưu ý: Cách này khá mất thời gian và cần sự kiên nhẫn. Nếu bạn không quen hoặc không tự tin, nên gọi dịch vụ kỹ thuật có thiết bị chuyên dụng để dò rò điện nhanh và chính xác hơn.
Nguyên nhân phổ biến gây rò điện và cách khắc phục:
- Dây điện, phích cắm, ổ cắm bị hư hỏng, nứt vỡ, oxi hóa:
→ Nên thay mới bằng loại chất lượng, đạt tiêu chuẩn an toàn. - Thiết bị điện cũ hoặc bị lỗi:
→ Không nên tiếp tục sử dụng, thay bằng thiết bị mới. - Hệ thống chống sét lắp sai hoặc không ổn định:
→ Cần bảo dưỡng định kỳ và đảm bảo hoạt động tốt. - Quá tải điện (dùng quá nhiều thiết bị cùng lúc):
→ Giảm tải thiết bị, nhất là trong giờ cao điểm, và nâng cấp hệ thống điện nếu cần.
Khi nào nên gọi thợ?
- Không xác định được vị trí rò.
- Nghi ngờ dây điện âm tường bị rò.
- Đồng hồ điện vẫn quay dù đã rút hết thiết bị.
- Bạn cảm thấy không an toàn khi kiểm tra.
Dụng cụ cần thiết: Tua vít, cờ lê (nếu bạn muốn kiểm tra thủ công).
Vật tư: Thiết bị điện thay thế nếu phát hiện lỗi.
Làm thế nào để khắc phục rò điện
Dưới đây là một số gợi ý đơn giản nhưng rất hiệu quả, được các chuyên gia điện khuyên dùng:
Tắt hoàn toàn các thiết bị khi không sử dụng:
- Không nên để thiết bị ở chế độ chờ (standby), vì vẫn có dòng điện nhỏ chạy qua.
- Hãy rút phích cắm nếu thiết bị không cần dùng trong thời gian dài.
Sử dụng thiết bị thông minh hỗ trợ tiết kiệm điện:
- Phích cắm thông minh: Có thể hẹn giờ tắt thiết bị hoặc điều khiển từ xa bằng điện thoại.
- Bộ chống sét lan truyền thông minh: Vừa bảo vệ thiết bị khi có sét, vừa giúp ngắt điện khi không dùng.
- Bộ hẹn giờ tự động: Cài đặt thời gian bật/tắt cho các thiết bị như máy nước nóng, đèn, máy bơm…
Những thiết bị này không chỉ giúp phòng tránh rò điện, mà còn tiết kiệm điện đáng kể mỗi tháng.
Lời khuyên cuối cùng:
Đừng chờ đến khi có sự cố rò điện mới xử lý.
Hãy chủ động kiểm tra hệ thống điện định kỳ và đầu tư những thiết bị hỗ trợ thông minh để ngăn ngừa rủi ro từ sớm.
Nếu cần tư vấn cụ thể hơn, đừng ngần ngại hỏi thợ điện hoặc chuyên gia để được hướng dẫn đúng cách.
Rò điện là vấn đề tưởng nhỏ nhưng có thể gây nguy hiểm lớn. Đừng chờ đến khi có sự cố mới xử lý. Hãy chủ động kiểm tra hệ thống điện định kỳ, sử dụng thiết bị thông minh, và liên hệ với đơn vị uy tín như Điện Châu Á để được tư vấn và hỗ trợ chuyên sâu.
